Este 10 de marzo conmemorase novamente o Día da Clase Obreira Galega, en recordo dos traballadores Amador e Daniel, asasinados en 1972 no contexto dunhas intensas xornadas de folga na cidade de Ferrol.
Porén, o sentido desta data vai moito máis aló da reivindicación dunhos fatídicos feitos históricos. A súa existencia xustificase plenamente desde un punto de vista nacional e de clase. As problemáticas que sofre a clase traballadora do noso país, certo é, non se diferencian pola súa natureza e orixe das que sofren as traballadoras e traballadores doutras zonas xeográficas, pero si se fan sentir cunha virulencia particularmente maior.
Así, por exemplo, podemos observar que o salario medio galego é de 19.925 euros anuais, 2.868 euros menos que a media estatal. Tamén as pensións son sensiblemente máis baixas, ata 150 euros menos respecto á media total. As xornadas laborais son máis prolongadas, e dobramos a sinistralidade laboral respecto do conxunto do Estado. O único dato que podería interpretarse como máis positivo é o desemprego, lixeiramente inferior, pero incluso isto resulta enganoso. A menor taxa de paro en Galiza non ten tanto que ver co dinamismo na creación de emprego como coas elevadas taxas de emigración, un problema este particularmente grave para a mocidade. Desde o ano 2009, son xa 175.300 as persoas menores de corenta anos que tiveron que buscar traballo fora do noso país.
O que estes datos e feitos reflexan, en definitiva, é que o pobo traballador galego sofre unha taxa de explotación superior ao doutras zonas do Estado, unha realidade que non pode desligarse da nosa condición periférica no contexto estatal e europeo. O mercado capitalista é un permanente campo de batalla, no que cada capital procura gañarse para si a maior porción posible de clientes e compradores a costa dos seus contrincantes. Para elo, unha das mellores estratexias, é reducir os prezos a través de aumentos da produtividade. Nos países capitalistas menos desenvoltos (como Galiza), a produtividade sempre é menor, obrigando a unha explotación máis intensiva da súa man de obra como mecanismo compensatorio.
Por suposto, o carácter dependente e atrasado da nosa economía respecto ao conxunto do Estado español non responde a un “estado natural” do noso país, nin é unha maldición insalvable. É, moi pola contra, o resultado do esquecemento histórico dos intereses da nosa economía nacional. Nos plans de desenvolvemento económico realizados desde o poder central nunca se deseñaron estratexias para o fortalecemento dos sectores produtivos galegos, nin para criar un tecido industrial integrado, nin tampouco para formar unha potente rede de comunicacións internas que facilitaran as relacións comerciais e económicas.
Porén, Galiza conta con potencialidades produtivas inmensas, aptas para ser aproveitadas. No noso territorio, pese ao reducido da súa extensión, existe un dos complexos agroalimentarios máis potentes de toda a península. O 40% do leite, o 15% da carne avícola, o 17% da bovina, o 20% da carne de coello e o 30% da pataca de todo o Estado son de orixe galego. En contraste, só un tercio do valor engadido bruto deste gran complexo produtivo ten a súa orixe na transformación industrial, moi por baixo da media española e europea. Galiza exporta unha gran cantidade de materias primas brutas, sen transformar ou escasamente transformadas, a outros territorios veciños. Esta situación non se limita só á produción de alimentos. Producimos tamén o 90% do granito do Estado e incluso o 45% da lousa mundial. Caso paradigmático é tamén o da produción eléctrica, sector estratéxico de calquera economía nacional. Temos unha capacidade instalada de 11.000 megavatios, o equivalente a dez centrais nucleares, que nos permiten exportar o 33% da nosa produción de enerxía.
Unha política económica soberana, centrada no desenvolvemento dos sectores estratéxicos do noso país, non podería deixar de beneficiar á clase traballadora galega. A creación dunha potente industria ao redor dos ramos económicos mencionados xeraría miles de postos de traballo. O emprego xerado sería, ademais, de calidade superior ao que existe no sector terciario, moito máis marcado pola temporalidade e a precariedade. Fortaleceríanse tamén as organizacións sindicais, que normalmente atopan na industria maiores posibilidades de implantación debido ao maior tamaño medio dos centros de traballo, que facilita o contacto entre os empregados.
Pese a todos os argumentos presentados, non debemos inferir a idea dun “desenvolvemento harmónico”, que beneficia por igual a todos os actores implicados ata diluír as súas contradicións nunha idílica comunidade nacional, por riba das clases sociais. Na medida en que o crecemento económico e o desenvolvemento das forzas produtivas teñan lugar nunha sociedade capitalista, o antagonismo de clases farase sentir irremediablemente na dinámica dos acontecementos de forma favorable aos explotadores. Esta idea verifícase ao analizar a evolución da renda das últimas décadas, onde se aprecia un aumento dos salarios por baixo da produtividade incluso nas economías máis avanzadas e competitivas. Como resultado delo, a participación dos salarios no PIB reduciuse a expensas das rendas do capital en todos os países do mundo. Elo permítenos explicar como un país como Alemaña, a locomotora económica de Europa, ten a 7,5 millóns de persoas empregadas nos denominados minijobs, traballos precarios e a tempo parcial nos que o salario máximo é de 450 euros mensuais.
En definitiva, a clase traballadora galega precisa dun proxecto político estratéxico que aspire a alcanzar a plena soberanía política da nación galega desde unha visión socialista, crítica coa explotación capitalista. No noso país, a opresión nacional e a opresión de clase son dúas caras dunha mesma moeda. Por iso, parafraseando ao marxista irlandés James Connolly, heroe da Revolta de Pascua de 1916 podemos afirmar:
A causa dos traballadores é a causa da Galiza.
A causa de Galiza é a causa dos traballadores.