Foi en México onde un mozo arxentino que se debatía entre, como el mesmo dicía, o ‘socialudo’ e o ‘viaxeiro’, coñeceu uns guerrilleiros cubanos recentemente amnistiados polo Asalto ao Cuartel Moncada, entre os que destacaba a figura do avogado Fidel Castro. Este mozo de nome Ernesto sumouse á guerrilla nun restaurante fronte ao Hotel Galvestone en xullo de 1955 e converteríase no médico da guerrilla cubana. Na preparación física da expedición destacou como o mellor, malia a enfermidade respiratoria que padecía, o cal fai aínda máis meritorio o seu esforzo e determinación. Como destacado expedicionario foi posto ao mando como comandante da 2ª columna guerrilleira, que permitiu ao Exército Rebelde rexeitar a ofensiva do exército da ditadura de Batista. Este foi outro dos sucesos que fixeron ao Che Guevara medrar e desenvolver a súa capacidade organizativa, a súa intelixencia, o seu valor como guerrilleiro e unha especial sensibilidade humana e política cos campesiños. Máis tarde, o rexeitamento á ofensiva converteríase en contraofensiva que, coordinada xunto con outras organizacións revolucionarias, transformaríase á súa vez na toma de Santa Clara, o que provocou a fuxida do ditador Fulgencio Batista, quedando só o avance cara á capital e a proclamación do trunfo da Revolución. Como recoñecemento e homenaxe a esta gran personalidade da Revolución Cubana e do Exército Rebelde, o pobo cubano outorgoulle a condición de cidadán cubano de nacemento.
Como dirixente da construción socialista en Cuba asumiu distintas responsabilidades de grande importancia no goberno: primeiro, Director do Banco Nacional de Cuba, e posteriormente, Ministro de Industrias. É interesante a metodoloxía que puxo en práctica co fin de emendar as problemáticas que se desen en calquera industria: participar en primeira persoa na produción nos centros de traballo co fin de ver cales son os problemas reais desta e da clase obreira que a pon en marcha.
O Che foi un exemplo de combatente pola liberación nacional e a xustiza social. Así o demostrou ao marchar ao Congo coa determinación de realizar un dos maiores exercicios de internacionalismo proletario: axudar a guerrilla que tiña como obxectivo derrotar o goberno secesionista que asasinou a Patrice Lumumba coa axuda de mercenarios europeos. Despois desta campaña Ernesto volveu a Cuba para preparar a expedición a Bolivia. Foi alí onde un 8 de outubro foi ferido en combate na Quebrada del Yuro, e o 9 de outubro foi asasinado no pobo de La Higuera. As palabras do comandante mentres o soldado encargado de acabar coa súa vida lle apuntaba co fusil tremendo foron: «Dispara, covarde! Só vas matar un home.»
Un dato destacable é que entre batalla e batalla, o Che facía todo o posible para que os seus combatentes tivesen unha formación cultural sólida; daba maiores cargos a quen mostraba superación na aprendizaxe. Ensinaba matemáticas, historia e mesmo foi o mestre de moitos á hora de aprender a ler e escribir; existen fotografías onde se lle ve xunto a un gran taboleiro no medio dunha clase en plena guerra de guerrillas.
Cría no coñecemento, deixou os ollos en centos de libros, lía e escribía até altas horas da noite, era curioso e incansable por aprender, tanto daba filosofía, programación lineal, Neruda ou Marx. Traballaba dezaseis horas ao día, durmía seis, nunca tivo diñeiro, renunciaba ás comodidades, comía o mesmo que comía o pobo.
Non lle gustaba o protagonismo, era sinxelo, sen poses de estrela, a pesar de contar coa simpatía das masas. Ao primeiro a quen lle esixía era a si mesmo, e sempre contou coa credibilidade que lle daba actuar tal e como pensaba, sen traizoar nin se traizoar.
Hoxe en día, nun momento en que América Latina fai fronte ao imperialismo e os procesos populares avanzan en todo o continente, a figura do Che Guevara engrandécese como exemplo de comunista e revolucionario. E non só alí; o seu nome bérrase e a súa imaxe aparece nas loitas antifascistas e antiimperialistas de todo o mundo, desde Novorosia a Aleppo, pasando por todos os pobos oprimidos que ansían a súa liberdade. Por iso están máis presentes que nunca a súas palabras pronunciadas nunha asemblea xeral da ONU: «Esta grande humanidade dixo basta! e botou a andar, e a súa marcha de xigantes xa no se vai deter até conquistar a verdadeira independencia.»
No 47 aniversario do asasinato do Che, PATRIA OU MORTE!
ATÉ A VITORIA SEMPRE!