Puritanismo feminista?

A asociación Alecrín reaccionou con insólita contundencia á presenza dunha sexóloga, Valerie Tasso, nas xornadas “Sexuando” organizadas pola Xunta de Galicia en Vigo. Segundo Alecrín, o pasado desta muller como prostituta de luxo representaba unha “apoloxía subliminal da prostitución”, e mesmo denunciou o evento, non porque nel ninguén ofrecese sexo por diñeiro, senón só por abordar a cuestión. Tamén levaron o berro de escándalo ata o Valedor do Pobo e o Instituto da Muller, entre outras institucións.

En realidade, nin o colectivo asistiu á conferencia –onde nin sequera se abordou a prostitución-, nin tiña interese no que alí se puidera dicir: limítaronse a estigmatizar a unha persoa polo seu pasado –ignorando a súa formación e considerándoa inadecuada para intervir en público, unicamente pola súa biografía-, a criminalizar o conxunto das xornadas e o seu programa, e a atacar con frases contundentes, carne de titular, á Vicepresidencia da Xunta.

A acción di pouco sobre o concepto de diálogo que poida ter Alecrín, que se atreve a presentar unha denuncia en función de sospeitas sen probas sobre unha suposta influencia subliminal, e en cambio revela moito sobre unha actitude paternalista e sectaria que nega mesmo o diálogo con outras visións sobre a prostitución, e que aposta en exclusiva pola vía xudicial e policial, non só para lacras como a violencia, senón contra unha conferencia que se realizaba nunhas xornadas de debate sobre a sexualidade, no marco da rede de centros Quérote que, con todas as chatas que se lle poidan apoñer, é a primeira actuación pública no noso país que atende a sexualidade despois de décadas dunha política entre inexistente e moralista. Non é de estrañar, neste sentido, as queixas ben comedidas dos diferentes colectivos e asociacións de profesionais que traballan no ámbito.

De Isca! afirmamos xa na nosa asemblea fundacional que é preciso “deixar atrás os tabús e as discriminación e escoitar outras voces dos feminismos que tamén existen e que falan dos dereitos das traballadoras sexuais, que explican a necesidade de escoitar as auténticas protagonistas, as prostitutas, e de loitar contra o estigma e as discriminacións”. Pensamos que é máis importante recuperar espazos de autonomía e liberdade das mulleres para camiñar cara a equidade, sen criminalizacións nin paternalismos. E tamén cremos que os debates entre as distintas posicións lexítimas do feminismo non poden resolverse como “delitos de opinión”, senón como diferencias abertas á cooperación.

Pola súa clareza, reproducimos un artigo do pensador Carlo Frabetti, un dos máis contundentes críticos da criminalización da prostitución.

Puritanismo de esquerdas

Carlo Frabetti

O título é unha contradición in términis, obviamente, posto que o puritanismo sempre é de dereitas, e incluso adoita ser o trazo máis ostensíbel (por non dicir ostentoso) dos conservadores. O puritanismo leva o discurso moral ao ámbito da sexualidade, é dicer, do privado (máis aínda, do íntimo), e polo tanto só é compatible co dogmatismo máis prepotente e invasor. Sen embargo, algunhas persoas (e organizacións) que se din de esquerdas asumen de forma inconsciente a moral sexual cristiá-burguesa, o que as leva a incorrer en contradicións flagrantes. Por exemplo, ata fai ben pouco a atitude de moitos supostos comunistas para a homosexualidade era vergonzosa (cando non criminal), e aínda que a situación cambiou bastante nos últimos anos, a homofobia segue a estar presente en todo o espectro político da maioría dos países.

Pero o asunto con respecto ao cal se manifesta de forma máis clara a pervivencia do puritanismo no seo da esquerda é, nestes momentos, a prostitución. O abolicionismo é incluso a postura oficial dalgunhas organizacións que se erixen en defensoras dos dereitos dos explotados, o cal dá idea do grao de ofuscación ao que se pode chegar no relativo aos instintos básicos. Pois a actitude de quen queren “redimir” ás traballadoras sexuais sen contar sequera coa súa opinión, non é moi distinta da daqueles misioneiros que, coa cruz nunha man e a espada na outra, cristianizaban ás infieis á forza. A arrogancia e a prepotencia subxacentes son as mesmas: “Eu sei mellor que ti o que te convén, e aínda que te asoballe e atente contra a túa liberdade, fágoo polo teu propio ben”.

Afortunadamente, con respecto á sexualidade, e tras máis de tres mil anos de implacable represión xudeocristiá, a pugna dialéctica (metadialéctica) da dialéctica co dogma empeza por fin a animarse, sobre todo grazas ao feminismo radical e aos movementos de liberación dos e as homosexuais. Non é casual que sexan os colectivos de lesbianas e feministas radicais os que apoian ás traballadoras do sexo nas súas reivindicacións, posto que o inimigo común é o patriarcado, que leva milenios reprimindo brutalmente a sexualidade feminina e negándolle á muller o dereito a decidir sobre o seu propio corpo. E tampouco é casual que a maioría dos abolicionistas (ou polo menos os máis estrepitosos) sexan homes.

É lamentábel que unha muller (ou un home) alugue o seu corpo: tan lamentábel como calquera compravenda de prestacións que deberían ser espontáneas e gratuítas; pero se as prestacións sexuais de pagamento son máis ou menos lamentables que outras teran que decidilo as persoas directamente implicadas, non a Igrexa, nin a esquerda timorata, nin as feministas de salón. Mentres vivamos nun mundo-mercado no que non temos máis remedio que alugar diariamente unha parte de nós mesmos, que menos que poder decidir que parte alugamos sen que veñan a darnos leccións de moral os puritanos dun e outro bando. Algúns dos que piden a abolición da prostitución deberían predicar co exemplo dándose de baixa de súas prostituidas organizacións políticas.

O horror á prostitución ten tamén moito que ver co mito do amor romántico, que é o mito nuclear da nosa cultura; un mito que se resiste máis que ningún outro ao asalto dialéctico da razón, e que fai que algúns despracen o “receptáculo da identidade” do corpo ao baixo ventre (“O cerebro é o meu segundo órgano favorito”, di Woody Allen, máximo expoñente do romanticismo irónico). Se o amor é algo sagrado, a “profanación” mercantilista do ritual amoroso é un sacrilexio, e a prostituta convértese nunha especie de diablesa, á vez terríbel e fascinante (é dicer, dobremente terríbel).

O poder sempre intentou controlar a sexualidade e a procreación, e como o poder (polo menos no período histórico) sempre foi patriarcal, puxo un especial empeño no sometemento ou na negación da sexualidade feminina. Esta é a explicación final do puritanismo e da súa paradoxal pervivencia en certos sectores da esquerda, que aínda non comprenderon que o paternalismo con respecto ás “pobres mulleres indefensas” é unha artimaña máis do patriarcado opresor; que aínda non comprenderon que, por definición, non se pode levar o discurso moral ao terreo da intimidade (posto que a intimidade, sempre qu haxa acordo entre quen a comparten, é o lugar onde os individuos deixan de ter que render contas á sociedade); que aínda non comprenderon que sen liberdade sexual non hai liberdade a secas, e que esa liberdade inclúe, gostemos ou non, o que algúns chaman libertinaxe, perversión ou pecado.