Venezuela: hai outro camiño

Europa e a América Latina foron históricamente polos antagónicos nun esquema de dependencia colonial que se agudizou co xurdimento dun sistema mundo de capitalismo global e depredativo. Mentres as elites político-económicas do primeiro continente, ante o pulo que a fin da II Guerra Mundial deu ao avanzo dos movementos socialistas no leste, xogaron as súas cartas na extensión dun chamado “Estado do Benestar”, as do segundo, subsidiarias e dependentes do capital internacional e dos ditados dos gobernos dos países capitalistas desenvolvidos, condenaron á miseria e o subdesenvolvemento ás maiorías sociais dos seus respectivos estados. Foi entón cando, cumpríndose as teses leninistas sobre o imperialismo, a Revolución atopou o seu terreo máis propicio no elo máis feble da cadea, América Latina: as triunfantes guerrillas de Cuba e Nicaragua e a guerra prolongada na Colombia dan boa mostra diso.

Consecuencia da tradición loitadora que os devanditos feitos inspiraron na América Latina, hoxe son varios países deste espazo xeográfico, histórico, lingüístico e económico os que, recollendo a testemuña do campo socialista do século XX e aprendendo dos erros e acertos das experiencias pasadas, erguen unha alternativa económica, política e social ao capitalismo e a dependencia nacional. Os propios movementos, froito da súa dialéctica interna e da experiencia acumulada ao longo de décadas de loita, teñen mudado: se noutrora primou a vía insurreccional e as experiencias do foquismo guevarista, hoxe unha combinación de avance institucional e mobilización de masas pretende, empregando en beneficio do pobo a vía democrático parlamentaria, a construción do socialismo nesa parte do mundo. É o caso dos gobernos de Bolivia, Ecuador ou Venezuela.

Que acontece mentres no outro espazo xeográfico mencionado? Europa, e dentro dela a Unión Europea, presenta un panorama desolador. O caso da España é abondo indicativo: mentres masas de traballadores e traballadoras toman as rúas, un goberno monifate do capital europeo e español recorta os dereitos sociais adquiridos ao longo de máis de cen anos de movemento obreiro baixo a ameaza constante á orde dominante por parte do marxismo. Impostos indirectos e inxustos como o IVE aumentan a súa porcentaxe mentres se premia a evasión de capital con amnistías fiscais. Recórtanse as prestacións por desemprego. Condiciónase o futuro da sanidade e do ensino públicos. Todo isto baixo un férreo control policial, unha persecución da disidencia ao estilo dos mellores días do franquismo e a tipificación penal de prácticas de resistencia pasiva. Nunca tanta razón tivo aquela afirmación de Karl Marx: o Estado moderno é un comité que administra os asuntos comúns da burguesía. E nós, o conxunto das clases populares, non estamos incluídos na folla de ruta da “recuperación económica” máis que como pagadores dunha débeda que non é nosa.

Mentres, na Venezuela afróntase o 7 de outubro un proceso electoral presidencial que pretende afianzar as conquistas da Revolución Bolivariana e garantir a construción dunha patria socialmente xusta, isto é, socialista, e internacionalmente respectada, isto é, independente. O compañeiro Hugo Chávez e o Gran Polo Patriótico (GPP, onde se integran o PSUV, o Partido Comunista e outras organizacións da esquerda venezolana) propoñen ao pobo un debate e confronto de ideas que permita a elaboración dun II Plan Socialista da Nación Simón Bolívar. Con ese proxecto, herdeiro do desenvolvido no período 2007-2013, a economía do país pretende a súa evolución desde o actual modelo de capitalismo rendista das exportacións petroleiras a un modelo socialista e produtivo, onde se desenvolva a propiedade social dos factores e medios de produción básicos e estratéxicos. Ademais o GPP busca a extensión dun modelo de democracia participativa que supere o estreito marco do parlamentarismo burgués e permita as maiorías sociais a participación nos beneficios e dirección da economía e goberno nacionais. No eido internacional, herdeira da declaración de antiimperialismo que a propia Revolución asumiu en 2004, o goberno bolivariano promoverá o fortalecemento do polo socialista americano e do conxunto da América latina, espazo historicamente golpeado polo imperialismo estadounidense por medio de golpes de estado, invasións militares e bloqueos económicos. Ademais, o programa electoral do GPP contempla o respecto polo medioambiente co obxectivo dunha economía sustentábel.

Comparemos, xa que logo, a situación entre a Galiza e a Venezuela. Entre o noso sometemento a un goberno estranxeiro que retira dereitos sociais e outro que os espalla. Entre un goberno español que aproba unha reforma constitucional no Congreso e un venezolano que a somete a referendo. Entre un país onde as condicións de vida materiais das maiorías melloraron en catorce anos e outro onde esas maiorías perden día a día a súa condición de proletariado privilexiado no sistema mundo, até as condicións sociais e laborais de xeracións anteriores. Entre un goberno elixido e revalidado de xeito escrupulosamente democrático e tecnócratas impostos por verdadeiros golpes de estado coma o primeiro ministro italiano.

Nós, como independentistas e revolucionarios galegos, non podemos se non compartir os obxectivos estratéxicos do movemento bolivariano: a Independencia Nacional e o Socialismo na patria propia. Contra a manipulación mediática e a consigna da resignación, o noso ollar posto na América Latina lémbranos, e demostra ao mundo, que hai un xeito diferente de afrontar a economía, a organización social e a política da humanidade, e que está en permanente construción. A única saída xusta, digna e posíbel.

Publicado no Combater nº6